YouTube’da Emel Özuğur’un ‘Doğrunun Peşinde’ programında, Klinik Psikolog Dr. Kahraman Güler ile insan psikolojisinin derinliklerine seyahat yapıldı. Programda münasebetlerde tekrar eden döngüler, duygusal dayanıklılık ve öfkenin kökenleri üzere mevzular ele alındı. İşte sohbetten öne çıkan başlıklar!
İnsanlar neden bile bile toksik alakalarda kalıyor?
Dr. Kahraman Güler’in açıklamalarına nazaran, birçok insan bilinçsiz bir formda kendine ziyan veren, sıhhatsiz ilgileri tercih ediyor. Bunun temelinde geçmişte yaşanan travmalar ve bireyin bu travmalarla yüzleşememesi yatıyor. Kişi, farkında olmadan çocukluk tecrübelerinden getirdiği yaraları tekrar eden döngüler içinde buluyor kendini.
Güler, bu durumu şu çarpıcı sözlerle açıklıyor:
“Nerede kıskanç, nerede denetimci biri varsa, bu türlü biri beni buluyor.” O denli biri mi seni buluyor, yoksa sen onlara mı kapıyı açıyorsun, demek lazım.”
Bu söz, bireylerin toksik bağlardaki rolüne dikkat çekiyor. Kimi beşerler, çocukluklarında edindikleri eksiklikleri gidermek için bilinçaltında onlara tanıdık gelen şiddet, kıskançlık yahut denetim üzere özelliklere sahip partnerlere yöneliyor. ‘Akmayan bir musluğun başında beklemek yerine, o musluğu değiştirmek gerekir,’ diyen Dr. Güler, toksik döngüleri sonlandırmanın, kişinin kendi düzgünleşme sürecine odaklanmasıyla mümkün olduğunu belirtiyor.
Toksik alakalarda bulunan bireylerin birçok, sevgiyi şiddet yahut manipülasyonla karıştırabiliyor. Sevgi ve şiddet ortasındaki bu karmaşa, bireyin kendini bedelsiz hissetmesine yol açıyor ve bir kısır döngü yaratıyor:
“Tokattan sonra şefkat bekleyen bir kişi, birebir yanılgıyı tekrar tekrar yapma eğiliminde olur. Zira zihin, geçmişte alıştığı kalıpları tekrar eder.”
Bu durumdan çıkış yolu, bireyin evvel kendisini ve muhtaçlıklarını tanıması, akabinde ise sağlıklı sonlar koymayı öğrenmesidir. Dr. Güler, toksik ilişkilerin fark edilip sonlandırılmasının kişinin duygusal olgunluğunu artıracağını ve gelecekte daha sağlıklı bağlar kurmasına imkan tanıyacağını söz ediyor.
Duygusal olgunluk: Nitekim büyüyebiliyor muyuz?
Dr. Güler’e göre, bazı beşerler yaş alsa da duygusal olarak gelişemiyor. Bunun en büyük sebebi, çocukluk travmalarının çözümlenmemiş olması.
“Kişi düşünsel manada gelişmiş olabilir lakin duygusal olarak hâlâ çocuktur. Biz, onların çocukluk tecrübelerini fark etmelerini sağlayarak, geçmiş ve artık ortasında ilişki kurmalarına yardımcı oluyoruz.”
Birçok insan, duygusal açlığını yanlış yerlerde gidermeye çalışıyor. Aşkı ya da sevgiyi hak ettiğine inanmadığı için, bedelsiz hissettiren partnerlere yöneliyor. ‘Tokattan sonra şefkat geleceğini sanıyor’ diyen Güler, bu yanlış algının kişinin hayatında tekraren birebir döngüyü yaşamasına neden olduğunu söylüyor.
Öfkenin altında yatan pak çocuk
Öfke, insanların en denetimsiz hislerinden biri. Lakin Dr. Güler’e göre öfkenin temelinde kırılmış, ihmal edilmiş, fark edilmemiş bir çocuk yatıyor:
“Öfkenin gerisinde her vakit günahsız bir çocuk vardır. Ancak öfkesiyle suçsuz olmayan şeyler yapabilir.”
Özellikle çocukluk çağında duygusal dayanak görmemiş bireyler, yetişkinlikte denetimsiz öfke nöbetleri yaşayabiliyor. Bu yüzden sağlıklı bir birey olmanın birinci adımı, geçmişle yüzleşmek ve hisleri hakikat bir halde yönetmeyi öğrenmek.
Bir insanın sağlıklı olduğunu gösteren dört bağ
Dr. Güler, psikolojik sağlığın dört temel bağ ile direkt irtibatlı olduğunu belirtiyor:
İş bağı: Mesleğinde istikrarlı ve tatmin edici bir noktada olmak.Aşk bağı: Sağlıklı ve inançlı bağlar kurabilmek.Aile bağı: Aile içinde inançlı bir ortamda büyümüş olmak.Arkadaşlık bağı: Güçlü toplumsal ilgiler sürdürebilmek.
Eğer bu dört bağdan biri eksikse, kişi hayatında bir dengesizlik hissedebilir:
“Bir masanın dört ayağı üzere düşünün. Biri eksikse yönetim edebilirsiniz ancak üç ayaklı bir masanın birini çekerseniz devrilir.”
Aile bağı zedelenmiş bireyler, ekseriyetle öteki bağları da güçlendirmekte zorlanıyor ve depresyon, korku bozuklukları üzere sıkıntılarla uğraş etmek zorunda kalıyor.
Affedememek bir yüktür
Peki neden kimi beşerler geçmişi unutamaz, affetmeyi başaramaz? Dr. Güler’e göre, affetmek bir oburunu özgür bırakmak değil, kişinin kendi sırtındaki yükten kurtulmasıdır:
“Affedememe yük. Bütün hisler sahibinin sırtında bir yüktür. Öfkeniz, kızgınlığınız, sevginiz, hepsi bir sorumluluk verir.”
Bazı beşerler anne-babalarına duydukları öfkeyi, partnerlerine ya da iş arkadaşlarına yansıtıyor. Geçmişten gelen hesaplaşmalar, bugünkü alakaları zehirliyor. Bu yüzden, sağlıklı bir psikoloji için bireyin geçmişle barışması gerektiği vurgulanıyor.
Geçmişinizle yüzleşmeden geleceğe adım atamazsınız
Klinik Psikolog Dr. Kahraman Güler’in sözlerinden çıkan en büyük ders şu:
“Eskinin doğrusu, şimdinin doğrusu değil. Bu yüzden yetişkinler olarak gereksinimlerimizi şimdiki vaktin lisanıyla ve gerçekliğiyle istemeliyiz.”
İlişkiler, kimlik ve duygusal dayanıklılık üzerine yapılan bu sohbet, bize bir kere daha gösteriyor ki geçmişimizden bağımsız bir gelecek inşa etmek mümkün değil. Klinik Psikolog Dr. Kahraman Güler’in de dediği üzere, “Geçmişinizle yüzleşmeden, geleceğe sağlam adımlar atamazsınız.” Kıymetli olan, akmayan musluğun başında beklemek yerine onu değiştirebilecek yüreği gösterebilmek. Pekala, siz hayatınızda hangi döngüyü kırmak istiyorsunuz?
İlgili YouTube görüntüsüne buradan ulaşabilirsiniz.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar büsbütün muharrirlerinin özgün fikirleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio
