21 Ocak 2025’te Bolu’nun Kartalkaya bölgesindeki Grand Kartal Otel’de çıkan yangın, 79 kişinin hayatını kaybetmesine ve 50’den fazla kişinin yaralanmasına neden oldu. Yangın, otelin dördüncü katındaki restoran kısmında başlayarak süratle üst katlara yayıldı. Görgü şahitleri, yangın alarm sistemlerinin çalışmadığını ve konukların dumanla dolu koridorlarda panik içinde kaçmaya çalıştıklarını söz etti. Birtakım konuklar, çarşafları birbirine bağlayarak pencerelerden inmeye çalışırken, en az iki kişi atlama sonucu hayatını kaybetti.
Sürü insan mı? Üst insan mı?
Friedrich Nietzsche, insanları “sürü insanı” ve “üst insan” olarak ikiye ayırıyor. Sürü insanı, mevcut ahlak sistemini sorgulamadan kabul eden bireyi temsil ederken, üst insan kendi pahalarını inşa eden, özgür ve yaratıcı bireyi söz ediyor.
İçsel tedbirler nelerdir?
Asıl gereksinim, bireylerin içsel olarak ahlaki bedellere sahip çıkması ve bu pahaları günlük hayatlarında uygulamasıdır. Ahlak, insan olma ve insan kalma şuurunun temelidir. Bu sayede, trajik olayların önüne geçilebilir, daha adil ve huzurlu bir toplum inşa edilebilir.
Eğitim ve ahlakla önlenebilir felaketler
Kartalkaya’daki yangın, ‘eğitim şart’ tabirinin doğruluğunu acı bir halde göstermiştir. Trajik olayların akabinde kontrolleri artırmak, tedbirler almak yahut sorumluluk üstlenmek elbette değerlidir. Fakat asıl problem, insanın özünde yanlışsız ve faziletli bir ömür sürmesindedir.
Nietzsche’nin “üst insan” kavramı burada yol gösterici olabilir. Üst insan, mevcut sistemin kurallarını takip etmekle yetinmez; kendi ahlaki bedellerini sorgular ve inşa eder. Bu yaklaşım, bireylerin topluma karşı sorumluluklarını derinden hissetmesini ve daha şuurlu hareket etmesini sağlar.
Gerçek tahlil, Nietzsche’nin de tabir ettiği üzere bireylerin kendi ahlaki kıymetlerini yaratmaları, bu kıymetleri içselleştirip ömürlerinin merkezine koymalarıdır. Eğitimle desteklenen ve ahlakla güçlenen bireyler, trajik olayların önüne geçebilecek şuurlu bir toplumun temelini oluşturabilir. Bu sayede, sırf yangınlar değil, pek çok toplumsal sorun da önlenebilir ve daha adil, huzurlu bir dünya inşa edilebilir.
X
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar külliyen muharrirlerinin özgün niyetleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio
